Nawożenie rzepaku ozimego fosforem i potasem – najważniejsze wskazówki

Uprawa rzepaku ozimego odgrywa ważną rolę w sektorze rolniczym. Jednocześnie rzepak jest jedną z najbardziej wymagających roślin uprawnych pod względem zbilansowanego nawożenia. Większość rolników skupia całą swoją uwagę na nawożeniu azotem, tymczasem odpowiednie stosowanie doglebowych nawozów fosforowo-potasowych dobrze wpływa na prawidłowy rozwój rzepaku, a następnie na plon nasion. Kiedy i ile ich podać? W jakim celu? Wyjaśniamy.

Jakie znaczenie ma nawożenie rzepaku ozimego?

Rzepak ozimy jest rośliną uprawną o bardzo dużych wymaganiach pokarmowych względem makroelementów. Wynika to głównie z produkcji dużej masy łodyg, liści, korzeni oraz łuszczyn z nasionami. Największe zapotrzebowanie na większość składników odżywczych przypada na początkowy etap dojrzewania nasion rzepaku.

Racjonalne nawożenie rzepaku ozimego ma przede wszystkim pokryć potrzeby pokarmowe rośliny uwzględniające planowany poziom plonu. Poza tym należy pamiętać, że w przypadku uprawy rzepaku istotna jest jakość gleby. Naddatek substancji odżywczych poprawia jej zasobność, bo ważne jest wyrównanie ich ilości wywożonych z plonem oraz rekompensaty strat, do których doszło w wyniku wypłukiwania lub przechodzenia w formy nieprzyswajalne dla roślin.

Nawożenie rzepaku ozimego fosforem – dlaczego warto?

Fosfor powinien być dostępny dla upraw rzepaku przez cały okres wzrostu rośliny, ponieważ nawożenie rzepaku tym składnikiem:

• w początkowym etapie rozwoju wspomaga wzrost mocniejszego, głębszego systemu korzeniowego z większą liczbą włośników;
• reguluje wiele procesów życiowych np. fotosyntezę, daje energię roślinie do prawidłowego wzrostu i wpływa na poprawę wartości biologicznej (ATP, DNA, RNA);
• na końcowym etapie intensyfikuje kwitnienie i zawiązywanie łuszczyn rzepaku.

Dzięki rozwojowi silnych korzeni rośliny mogą lepiej penetrować glebę i pobierać wodę oraz składniki odżywcze z głębszych partii. Niedobór fosforu może sprawić, że rzepak będzie rósł wolniej, wykształci mniej rozgałęzień, zacznie późniejdojrzewać, a w przypadku obniżenia temperatur na jego liściach mogą wystąpić charakterystyczne niebieskozielone lub fioletowe przebarwienia.

Ponadto korzystne oddziaływanie fosforu na uprawy rzepaku obejmuje:

• regenerację pozimowych lub mechanicznych uszkodzeń;
• przyspieszenie rozwoju roślin;
• zwiększenie odporności na suszę i mróz oraz choroby i stres związany z warunkami środowiskowymi.

Nawożenie rzepaku ozimego potasem – jakie ma znaczenie?

Znaczenie potasu dla uprawy rzepaku skupia się przede wszystkim na:

• regulowaniu gospodarki wodnej: nawożone rośliny lepiej wykorzystują pobraną wodę, dobrze radzą sobie z okresami suszy i zużywają jej mniej do wyprodukowania jednostki suchej masy;
• zwiększeniu odporności rzepaku na różnego rodzaju stresy biotyczne i abiotyczne, np. mróz oraz choroby i szkodniki;
• aktywowaniu reakcji enzymatycznych, które biorą udział w regulowaniu procesów nagromadzania, transportu i magazynowania substancji organicznych w roślinie;
• poprawie jakość plonów dzięki zwiększeniu ilości pektyn, białka, tłuszczu, cukru oraz witamin.

Potas jest równieżważnym składnikiem strukturotwórczym, który dobrze wpływa na to strukturę gruzełkowatą gleby.

Jakie są optymalne dawki nawozów rzepaku?

Znaczenie fosforu i potasu w okresie wzrostu i rozwoju rzepaku jest bardzo ważne, dlatego należy zadbać o odpowiednie nawożenie. Optymalne ilości nawozów pod rzepak zależą od zasobności gleby w przyswajalne formy fosforu i potasu oraz ich pobranie z planowanym plonem. Podczas ustalania dawek granulowanych nawozów fosforowo-potasowych należy dostosować się do zasady, że im niższa zasobności gleby i im wyższe planowane/oczekiwane plony, tym większe powinny być dawki nawozów.

Na glebach o średniej lub wyższej zasobności składników odżywczych, zakładając plon powyżej 4–5 t/ha, należy zastosować minimum 60 kg P2O5/ha i 80 kg K2O/ha. Jeśli gleba ma niższą zasobność, nawożenie rzepaku ozimego fosforem i potasem należy zwiększyć średnio o 20 kg/ha, bo roślina ze słabo rozwiniętym systemem korzeniowym nie będzie w stanie pobierać składników pokarmowych z gleby i prawidłowo się rozwijać. Według wytycznych naukowych pokarmowe potrzeby rzepaku ozimego (ilości czystego składnika niezbędna dla uzyskania 1 tony nasion i odpowiedniej ilości słomy, bez uwzględnienia strat) wynoszą: N-55kg; P2O5=28kg; K2O=45kg;Mg-6kg; S=14-20kg.

Jak prawidłowo stosować granulowane nawozy fosforowo-potasowe w uprawie rzepaku?

Granulowane nawozy fosforowo-potasowepod rzepak najlepiej stosować w całej dawce przed siewem. Można je wykorzystać pod orkę siewną lub nawet wysiać na ściernisko przed zabiegami uprawowymi. Dla polepszenia efektu nawożenia oraz zabezpieczenia przed wymywaniem zaleca się wymieszanie granulowanego nawozu z 10–20 cm warstwą gleby.

Fosfor i potas w nawozach wieloskładnikowych a nawożenie rzepaku ozimego

Rzepak ozimy jest wymagającą rośliną, która na wytworzenie nasion wraz z odpowiednią ilością słomy i korzeni potrzebuje nie tylko fosforu i potasu. Znaczenie mają także inne makro- i mikroelementy, takie jak np. azot, siarka, wapń, bor, miedź, mangan, magnez, molibden oraz cynk. Z tego powodu w celu kompleksowego odżywienia upraw i poprawy jakości podłoża zaleca się stosowanie granulowanych nawozów wieloskładnikowych odpowiednich na dane stanowisko.

Jak obliczyć potrzebną dawkę nawozu z fosforem i potasem pod rzepak, gdy są one składnikami nawozu wieloskładnikowego? W podstawowych wyliczeniach pod uwagę brana jest zawartość substancji czynnej i ten składnik, którego nawóz zawiera najwięcej. Do przedsiewnego nawożenia rzepaku warto wykorzystać nawozy wieloskładnikowe Genezis NPK o zrównoważonej zawartości fosforu i potasu dodatkowo wzbogacone mikroelementami. Produkty zawierające zbilansowaną porcję składników odżywczych, takie jak GENEZIS NPK Premium 8:24:24 + 2,8 S + ME, NPK 4:24:24, NPK 8:12:25 + 6,7 CaO + 7,2 S i inne mogą być stosowane do przedsiewnego nawożenia rzepaku ozimego.

Nawozy wieloskładnikowe jako sposób na zdrowe uprawy rzepaku

Wysiew nawozu wieloskładnikowego GENEZIS NPK nie tylko zaspokaja zapotrzebowanie na fosfor i potas, ale także dostarcza startową dawkę azotu, czyli składnika poprawiającego przyswajanie substancji odżywczych przez roślinę. Należy pamiętać, że niedobór azotu w glebie może prowadzić do zaburzenia wzrostu rzepaku, żółknięcia liści oraz zmniejszenia produkcji nasion. Nawozy te dobrze rozpuszczają się w wodnym roztworze glebowym, co ułatwia ich stosowanie. 

W przypadku wieloskładnikowych granulowanych nawozów fosforowo-potasowych warto również zwrócić uwagę na obecność innych substancji czynnych. Przykładowo w GENEZIS NPK 8:12:25 + 6,7 CaO + 7,2 S obecność siarki sprzyja zaolejeniu nasion rzepaku, a wapnia wpływa m.in. na prawidłowe kiełkowanie pyłku i wzrost łagiewki pyłkowej. Harmonijnie zbilansowany skład nawozu zaspokaja zapotrzebowanie rzepaku na niezbędne składniki odżywcze.

FAQ

Dlaczego rzepak potrzebuje fosforu i potasu?

Fosfor jest składnikiem nawozów, który wspomaga budowę systemu korzeniowego i plonów. Z kolei potas przyczynia się do poprawy wytrzymałości łodyg rzepaku oraz wpływa na mrozoodporność rośliny i jej lepszą tolerancję na suszę.

Czy można jednocześnie nawozić rzepak fosforem i potasem?

Tak, ponieważ fosfor i potas to bardzo popularne połączenie składników w nawozach wieloskładnikowych. W połączeniu z azotem, który poprawia ich przyswajalność oraz innymi składnikami odżywczymi, dostarczają roślinie cennych mikro- i makroelementów w tym samym czasie.

Co wziąć pod uwagę przed nawożeniem rzepaku ozimego?

Przed rozpoczęciem nawożenia rzepaku należy przeprowadzić analizę gleby, by ustalić w niej zawartość i dostępność składników odżywczych. Otrzymane wyniki pozwolą lepiej dobrać odpowiedni rodzaj i odpowiednią dawkę nawozów. Poza tym istotne jest przeprowadzenie nawożenia we właściwym czasie np. przed siewem jako nawóz podstawowy.

Kiedy i jak prawidłowo rozsiewać nawóz granulowany pod rzepak?

W przypadku granulowanych nawozów fosforowo-potasowych wskazane jest ich równomierne rozsiewanie przy pomocy konwencjonalnych lub pneumatycznych rozsiewaczy. Zaleca się także ich stosowanie na wilgotną glebę lub przed planowanymi opadami.

W jakich opakowaniach są dostępne nawozy wieloskładnikowe NPK?

Nawozy wieloskładnikowe NPK są dostępne w workach polietylenowych 25 kg (na paletach) oraz w opakowaniach typu Big-Bag (700 kg). Dzięki granulowanej formie nawozu można je wygodnie przechowywać w magazynie.